Sáng sớm. Cả bản chìm trong làn sương mỏng. Tiếng gà gáy, tiếng chó sủa vang vọng từ khe núi này sang khe núi khác. Con đường đất đỏ từ bản Séo Lủng dẫn ra quốc lộ 4C dường như dài hơn mọi khi.
A Páo và Mí Dợ gùi trên lưng hai túi đồ nhỏ – vài bộ quần áo, ít lương khô, một nhúm muối hạt và gói ngô rang của mẹ Mí Dợ làm. Họ đi chậm rãi, vừa đi vừa ngoái nhìn lại bản làng. Khói bếp vẫn bay lên từ mái nhà, mờ dần trong sương.
“Đi thôi, kẻo trời sáng hẳn, người trong bản ra tiễn lại không đi nổi.” – A Páo khẽ nói.
“Ừ… nhưng em vẫn muốn nhìn thêm chút nữa. Lần đầu mình đi xa thế này…” – Mí Dợ đáp, giọng nghèn nghẹn.
Cả hai dừng lại bên triền hoa tam giác mạch đã bắt đầu tàn. Mí Dợ ngắt một bông nhỏ, cài lên gùi.
“Cho hoa đi cùng, để nhớ núi.” – cô mỉm cười, nhưng trong mắt ánh lên nỗi lưu luyến.
Họ đi bộ suốt ba giờ đồng hồ mới tới thị trấn Yên Minh. Ở đó, lần đầu tiên Mí Dợ nhìn thấy ô tô khách. Chiếc xe to, sáng bóng, tiếng máy nổ ầm ầm.
“Trời đất ơi, nó to bằng cả nhà trưởng bản!” – cô thốt lên khiến mọi người xung quanh bật cười.
A Páo cũng ngẩn người. Anh chưa bao giờ đi xa hơn huyện. Người phụ xe hỏi:
“Đi đâu hai đứa?”
“Dạ, đi Bắc Ninh. Người ta nói ở đó có nhiều khu công nghiệp.”
“Đi tận Bắc Ninh à? Xa lắm đấy, hơn ba trăm cây số. Có chịu say xe không?”
A Páo gãi đầu: “Chưa biết, nhưng nếu say thì vẫn phải đi thôi.”
Người phụ xe nhìn hai chiếc gùi nhỏ, đoán được họ là người vùng cao mới xuống. Anh mỉm cười: “Thôi được, lên đi. Thấy thương quá.”
Xe bắt đầu lăn bánh. Con đường đèo quanh co như dải lụa vắt qua sườn núi. Từng khúc cua làm Mí Dợ choáng váng, mặt tái xanh. A Páo vội lấy tay quạt cho cô, miệng liên tục trấn an:
“Cố chút nữa thôi, xuống xuôi đường bằng rồi sẽ đỡ.”
Qua cửa kính, núi dần lùi lại phía sau. Mây trắng vẫn vờn quanh các đỉnh cao, nhỏ dần, nhỏ dần… như bàn tay ai đó vẫy chào tiễn biệt.
Khi xe xuống đến địa phận Tuyên Quang, Mí Dợ há hốc mồm nhìn những cánh đồng bằng phẳng, nhà mái ngói đỏ san sát, xe máy chạy như mắc cửi.
“Người dưới xuôi đi đâu mà đông thế anh Páo?”
“Chắc họ cũng đi làm nương… nhưng nương của họ chắc ở trong nhà rồi.” – A Páo nói nửa đùa nửa thật, khiến cô bật cười giữa mệt mỏi.
Chiều muộn, xe dừng ở bến xe Mỹ Đình - Hà Nội. Ồn ào, náo nhiệt, tiếng còi, tiếng rao hàng, mùi khói xe, mùi quán ăn hòa vào nhau.
Cả hai đứng sững giữa đám đông, ngơ ngác như lạc vào thế giới khác.
“Anh… mình có lạc không?” – Mí Dợ níu tay A Páo.
“Không đâu, đây là chỗ người ta sống đông nhất đấy. Già Chứ nói đúng, dưới xuôi đông thật.”
Họ hỏi thăm đường đến Bắc Ninh, rồi được chỉ lên chuyến xe buýt. Lúc ngồi trên xe, nhìn qua cửa kính, Mí Dợ thấy những dãy nhà tầng nối tiếp, đèn điện sáng rực. Cô khẽ thốt:
“Đẹp quá… nhưng cũng xa lạ quá.”
Đêm đó, họ nghỉ tạm trong một nhà trọ nhỏ gần khu công nghiệp Yên Phong. Căn phòng chỉ rộng chừng tám mét vuông, nhưng có điện sáng, có vòi nước – điều mà ở bản chưa từng có.
Mí Dợ ngồi bên cửa sổ, ngắm ánh đèn vàng hắt qua lớp rèm mỏng.
“Anh Páo, mình làm sao để sống ở đây được nhỉ?”
A Páo nhìn quanh, giọng trầm:
“Người ta làm được thì mình cũng làm được. Chỉ cần có sức, có lòng. Ngày mai anh sẽ ra hỏi chỗ học nghề cơ khí. Còn em xem có ai nhận phụ may hoặc bán hàng không.”
Mí Dợ khẽ gật đầu. Ngoài kia, tiếng xe vẫn ồn ào, nhưng trong căn phòng nhỏ, hai người trẻ ngồi bên nhau, ánh mắt chan chứa niềm tin.
“Anh này,” – Mí Dợ nói, “khi nào mình về bản, em sẽ kể cho trẻ con nghe rằng: dưới xuôi có đèn sáng suốt đêm, có đường to như sông, có người đi lại không nghỉ.”
A Páo cười, nắm tay cô: “Ừ, nhưng rồi mình sẽ làm cho bản mình cũng có đèn sáng như thế.”
Bên ngoài, mưa xuôi bắt đầu rơi – những hạt mưa đầu tiên của hành trình mới. A Páo thổi nhẹ khúc khèn, âm thanh lạc giữa tiếng mưa và tiếng xe, nhưng trong đó vang lên niềm tin và lời hứa từ núi cao xa xôi.
🌾 Hết tập 3 – Rời núi
Ngày mai: Tập 4 – “Cuộc sống công nhân” – nơi A Páo và Mí Dợ bước vào những ngày đầu làm việc dưới xuôi: mệt mỏi, bỡ ngỡ nhưng cũng bắt đầu nhận ra những bài học đầu tiên của đời.
Minh Quang